Lijst van rijksmonumenten
In Elst zijn 19 rijksmonumenten te vinden. Het gaat hierbij om gebouwde monumenten als archeologische monumenten. De objecten en gebieden zijn opgenomen in het rijksmonumentenregister omdat ze van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap of hun cultuurhistorische waarde.[1] De formele aanduiding van deze monumenten is "beschermd monument als bedoeld in de Erfgoedwet".
Aanwijzing van een rijksmonument gebeurt door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op voordracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Rechten en plichten van de bescherming
Rechtsgevolg van de bescherming is onder andere dat voor wijzigingen van het monument (zowel binnen als buiten en ook bij zaken als gevelreiniging of het wijzigen van het kleurbeeld) een omgevingsvergunning van de gemeente nodig is.
Monumentenschildje
Op het Verdrag inzake de bescherming van culturele goederen in geval van een gewapend conflict, in mei 1954 gesloten in Den Haag, is besloten dat cultureel erfgoed moet worden beschermd tegen bijvoorbeeld beschadiging, plundering en wederrechtelijke inbeslagname. Om voor alle partijen in een conflict duidelijk te hebben wat onder dit waardevolle erfgoed wordt verstaan, is besloten dat waardevol onroerend goed voorzien kan worden van een blauw-wit schildje. Sinds deze Haagse conventie is dit schildje op vele rijksmonumenten (maar niet alle) en andere waarde volle objecten, cultuurgoederen en collecties aangebracht. Sinds 2021 is de registratie van de blauw-witte monumentenschildjes gestopt.[2]
Omdat het blauw-witte schildje de facto (en de jure) geen rijksmonumentenschildje is, heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een wit met oranje schildje ingevoerd dat uitsluitend bedoeld is voor de aanduiding van rijksmonumenten. De uitgifte van de schildjes wordt verzorgd door de ANWB.[3]
Rijksmonumenten in Elst
| object | oorspronkelijke functie | bouwjaar / periode | adres | nummer | afbeelding | inschrijving register | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Toren Grote Kerk | Kerk en kerkonderdeel | laat 15e eeuw | Grote Molenstraat 2 | 14947 | 
|
10 februari 1970 | |
| Grote Kerk | Kerk en kerkonderdeel | midden 15e eeuw | Grote Molenstraat 2 | 14948 | 
|
10 februari 1970 | |
| De Haer | Boerderij | derde kwart of midden 19e eeuw | Rijksweg Zuid 88 | 14949 | 
|
10 februari 1970 | |
| Gepleisterde boerderij met wolfdak, gedekt door riet en pannen | Boerderij | 16e eeuw (jaartalankers) | Snodenhoeksestraat 20 | 14950 | 
|
10 februari 1970 | |
| Moordkruis | Gedenkteken | Hollanderbroeksestraat bij 27 | 14951 | 
|
10 februari 1970 | Aan de Linge, nabij de kruising Hollanderbroeksestraat - 2e Weteringsewal. | |
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd en Late Middeleeuwen | Homoetsestraat tussen 8 en 10 | 47088 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd en Late Middeleeuwen | Raaijestraat achter 2 en 2a | 47089 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd en Late Middeleeuwen | Valburgseweg tussen 96 en 98 | 47091 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd, Vroege- en Late Middeleeuwen | Eimerensestraat 3 e.o. | 47092 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd en Late Middeleeuwen | Tussen Rijksweg-Zuid 88 en Reethestraat 2 | 47093 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | Romeinse Tijd en Vroege Middeleeuwen | park De Wuurde | 47094 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | Romeinse Tijd en Vroege- en Late Middeleeuwen | Romeinse Veld in Westeraam | 47096 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | Romeinse Tijd, Vroege- en Late Middeleeuwen | Mermsestraat bij 11 | 47097 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | IJzertijd, Romeinse Tijd en Vroege- en Late Middeleeuwen | Landaspad tegenover 1 | 47098 | 5 september 1986 | ||
| Terrein waarin sporen van bewoning | Archeologisch monument | Romeinse Tijd, Vroege- en Late Middeleeuwen | Breedlersestraat omgeving van 7-11 en 20 | 47099 | 5 september 1986 | ||
| Poortgebouw Landgoed Schoonderlogt | Bijgebouwen kastelen enz. | 1869 | Logtsestraat 4 | 523673 | 
|
22 april 2002 | |
| Villa 'Colorita' | Woonhuis | 1907 | Rijksweg Zuid 11 | 523674 | 
|
22 april 2002 | |
| 'Huis Reet' | Boerderij | 1869 | Wolfhoeksestraat 3 | 523675 | 
|
22 april 2002 | |
| Terrein met resten van een Romeins heiligdom, tempels, opeenvolgende kerken met bijbehorende begraafplaats. | Archeologisch monument | Romeinse Tijd, Vroege- en Late Middeleeuwen | Grote Molenstraat 2 | 531051 | .jpg)
|
4 maart 2011 | Sinds 27 juli 2021 Werelderfgoed als onderdeel van de Neder-Germaanse Limes. |
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|